Wykończenie nawierzchni przydomowych wydaje się być ostatnim elementem prac brukarskich. Tymczasem montaż palisad i obrzeży tak naprawdę wysuwa się na pierwszy plan, nie tylko ze względu na późniejsze znaczenie dla eksploatacji nawierzchni, ale także na zachowanie właściwej kolejności prac. Nie warto więc pomijać tego elementu na etapie projektu, tylko zawczasu przemyśleć układ dróg i ścieżek w naszym ogrodzie, tak aby uniknąć dodatkowych kosztów. Estetyka projektu to jeden z czynników determinujących wybór odpowiedniego wykończenia, ważne jest jednak także natężenie ruchu, ukształtowanie terenu czy roślinność posiadana w ogrodzie. W zależności od naszych preferencji i projektu do wyboru mamy palisady, obrzeża i krawężniki.
Palisada – co to jest i gdzie stosować?
Palisada okrągła – fot. Kostbet
Palisada to taki element ogrodowej architektury, który ma za zadanie pełnić rolę niewielkiego płotka, otoczki lub ogrodzenia. Zwykle palisady stosuje się do oddzielenia zielonych stref w ogrodzie, np. rabatek, skalniaków lub jako wykończenie betonowych stopni tarasowych. Może również wytyczyć obszar na grill lub ognisko. Przede wszystkim jednak palisady stabilizują nasypy i zabezpieczają ziemię przed osuwaniem się, stąd często wykorzystuje się je wszędzie tam, gdzie występują różnice w poziomie terenu.
Choć na rynku dostępne są palisady drewniane i z tworzyw sztucznych (tzw. rollboardery), to zazwyczaj charakteryzuje je niższa trwałość i mniejsza odporność na warunki atmosferyczne. Palisada betonowa jest nie tylko trwalsza, ale także znacznie lepiej komponuje się, jeśli większość elementów naszej przydomowej architektury mamy wykonanych z betonu. Wybór wzorów jest ogromny – okrągłe, kwadratowe, prostokątne, łupane czy gładkie; odznaczają się także bogactwem kolorów.
Decydując się jednak na palisadę betonową, należy liczyć się z wyższymi kosztami montażu. Palisady drewniane i plastikowe możemy umieścić bezpośrednio w podłożu, gdyż zwykle posiadają ostre końce ułatwiające wbicie ich w ziemię. Palisadę betonową należy osadzić w odpowiednim fundamencie. Wykop należy przygotować na 1/3 wysokości palisady, aby zapewnić jej właściwe wzmocnienie.
Obrzeża – czy to to samo co palisada?
Obrzeże dekoracyjne – fot. Kostbet
Obrzeża również stanowią rodzaj ogrodowej architektury, który wizualnie oddziela od siebie poszczególne strefy ogrodowe. Obrzeża najczęściej montowane są na granicy ścieżki i trawnika lub oddziela się nimi utwardzone podłoże od podłogi lub żwirowanej nawierzchni. Obrzeża są zatem nieodłącznym elementem wykończeniowym pomagającym uporządkować ogrodową przestrzeń. Od palisady obrzeże różni się wysokością – najczęściej montuje się je na równi z brukowaną powierzchnią.
Tak samo jak w przypadku palisad, na rynku jest spory wybór obrzeży wykonanych z różnych materiałów. Do wyboru mamy nie tylko obrzeża betonowe, ale także drewniane, plastikowe czy metalowe. Wśród najbardziej popularnych i odznaczających się wysoką trwałością są obrzeża wykonane z betonu. Mają wiele kształtów i form, a także bardzo bogatą kolorystykę, co pozwala na swobodne dopasowanie ich do pozostałych elementów ogrodowej architektury. Obrzeża betonowe służą przede wszystkim jako element oporowy do zabezpieczania nawierzchni z kostek brukowych, ale także wykończenia schodów czy tarasów. Obrzeża trawnikowe z betonu są odporne na działanie różnych czynników atmosferycznych takich jak mróz i chemicznych.
Wydawać by się mogło, że dla trwałości nawierzchni wystarczy jedynie dobrej jakości kostka czy płyty chodnikowe. Jednak właściwe wykończenie brukowanej powierzchni nie tylko podniesie jej walory estetyczne, to także zwiększy jej trwałość. Prawidłowo wykonane obrzegowanie przejmuje na siebie cześć obciążeń związanych z użytkowaniem ścieżek i podjazdów, a także zapobiega rozsuwaniu się poszczególnych elementów.